VPP - Verfluchte Preussische Partisanen: Arsenał Pruskiego Partyzanta vol. III

Kolejny "Arsenał Pruskiego Partyzanta" z lekkim opóźnieniem, ze względu na nasze przygotowania do dorocznej konferencji sprawozdawczej w Instytucie Archeologii UW. Było też o Prusach i Jaćwingach. Ale wracając do tematu dziś na warsztat bierzemy kuszę. Piotr z Dusburga tak opisuje zetknięcie Prusów z kuszą podczas oblężenia Królewca: "Stąd pewnego razu zdarzyło się, że Sambowie zdobywając z wojskiem wspomniany zamek, do tego stopnia byli zawzięci w tej bitwie, że pewien brat spośród tych, którzy stawiali opór wrogowi, zmuszony był pozostawić naciągniętą kuszę, a sam z trudem wycofał się, ratując się ucieczką. Tę kuszę podniósł pewien Samb i powiesił na swojej szyi. Pozostali otoczyli go kołem i dziwili się niezmiernie, cóż to takiego i dziwili się niezmiernie, cóż to takiego, ponieważ wcześniej takiej rzeczy nie widzieli i dotykali jej rękoma w różnych miejscach, aż w końcu ktoś nacisnął i uwolnił spust oraz cięciwę kuszy i rozciął nią jego szyję, tak że po krótkim czasie wyzionął ducha. Po tym wydarzeniu Prusowie bardzo bali się kusz" Czy faktycznie było to pierwszy kontakt z tego rodzaju bronią ? Latopisy ruskie wspominają o używaniu kuszy (samostrel) przez mieszkańców Nowogrodu już w 991 r. Saxo Gramaticus wspomina o używaniu kuszy przy opisie wyprawy Esberna Snere do " Estland" w 1170r. Prusowie mieli dość ożywione kontakty zarówno z Rusią jak i Danam, na Litwie zaś zaczyna rozprzestrzeniać się w pierwszej połowie XIII w. co potwierdzają znaleziska grotów bełtów z grodziska w Mažulonių. Oblężenie Królewca miało miejsce w 1268 r. Czy w związku z tym Dusburg kłamał opisując wyżej wzmiankowane wydarzenie? Moim zdaniem raczej nie. W XIII w. broń ta na terenie Prus nie była raczej w powszechnym użyciu. Nie mniej jednak osoby silniej związane z wojskowością miały o niej pojęcie i nie wykluczone, że była ona w niewielkim stopniu wykorzystywana. Na koniec zapraszam do galerii XIII i XIV wiecznych zabytków związanych z kusznictwem. A tu jeszcze do poczytania referat Gintautasa Rackevičiusa autora książki "Arbaletas ir lankas Lietuvoje XIII–XVI a." prezentowany na konferencji w Kłaipedzie: http://www.lietuvospilys.lt/data/klaipedos.htm